Liliowce ( łac. Hemerocallis ) należą do tych roślin, z którymi poradzi sobie prawie każdy początkujący ogrodnik. Łatwe w uprawie, wytrzymałe, dostępne prawie w każdym kolorze oprócz niebieskiego. Właściwie mają tylko jedną wadę: pojedynczy kwiat jest otwarty tylko przez jeden dzień. Z tego powodu w języku polskim liliowce nazywamy również dziennicami.
Liliowiec – charakterystyka rośliny
Te długowieczne byliny mogą rosnąć na dobrze dobranym miejscu przez wiele lat. Są odporne nawet na silne mrozy. Niektóre pachną. Istnieją odmiany powtarzające kwitnienie ( np. Stella d’Oro ) oraz odmiany tzw. samoczyszczące ( np. Crimson Pirate ). Liliowce to typowe kwiaty lata. Istnieją jednak gatunki i odmiany, które zaczynają kwitnienie już w połowie maja. Są też takie, u których ten proces trwa aż do pierwszych przymrozków. I choć pojedynczy kwiat cieszy nas swoją urodą tylko przez kilkanaście godzin, to roślina tworzy ich tyle, że kwitnienie całej rośliny może trwać nawet do około 8 tygodni. Rozrośnięte kępy tych roślin idealnie okrywają podłoże, na którym rosną, nie pozwalając rozwijać się chwastom. A po zimowym spoczynku liliowce już w marcu zaczynają wzrost, zaznaczając tym swoją obecność na rabacie.
Liliowce – warunki uprawy
Pochodzące z Azji Wschodniej dzikie formy liliowców rosną w swojej ojczyźnie na łąkach oraz w zaroślach. Znając ich naturalne środowisko z łatwością dobierzemy odpowiednie stanowisko do ich uprawy w naszym ogrodzie. Zatem jakie podłoże oraz warunki świetlne preferowane są przez te rośliny ? Gleby lekko wilgotne, żyzne, gliniaste lub wzbogacone próchnicą będą dla nich idealne. Do tego słońce, ewentualnie półcień. Ale liliowców nie moglibyśmy określić jako łatwych w uprawie, gdyby nie ich tolerancja na niedostatek słońca oraz okresową suszę. Akceptacja dla ekstremalnych warunków wilgotnościowych nie dotyczy jednak młodych egzemplarzy, które po posadzeniu potrzebują wody, aby się ukorzenić. Z kolei rośliny rosnące w pobliżu krzewów lub drzew wymagają systematycznej kontroli dostępu światła. Powodem jest rozrastanie się wyższego piętra roślin i ograniczanie tym samym ilości słońca, z którego będą mogły korzystać liliowce. A one w cieniu nie będą po prostu kwitły lub będą wytwarzały bardzo niewiele kwiatów.
Liliowce i zabiegi pielęgnacyjne
Jeśli szukamy roślin, które nie wymagają od nas wiele troski kupmy liliowce. Nie potrzebują one wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Na wiosnę dajmy im trochę kompostu i dostarczmy wody w okresie przedłużającej się suszy. Jeśli zaczynają słabiej kwitnąć zastosujmy nawozy wieloskładnikowe. Ale nie stosujmy nawożenia o dużej zawartości azotu ( w tym obornikiem ). Nadmierne dawki tego pierwiastka mogą prowadzić do gnicia mięsistych korzeni oraz zmniejszać odporność liliowców na mróz. W trakcie kwitnienia na bieżąco usuwajmy zasychające pędy kwiatostanowe, a jesienią lub wczesną wiosną zróbmy to samo z uschniętymi liśćmi. Ponieważ liliowce w zasadzie nie chorują, nie potrzebują żadnych zabiegów ochrony roślin. Niestety ich młode pędy i rozwijające się liście lubiane są przez ślimaki. Tutaj pomoże czosnek, którego zapach odstrasza również te szkodniki. Z ząbków czosnku trzeba sporządzić wywar, którym następnie opryskujemy rośliny. Aby taki zabieg był skuteczny, musi być powtarzany regularnie, najlepiej raz w tygodniu.
Zastosowanie liliowców i ich rozmnażanie
Na pewno nie można ich polecić jako kwiaty cięte, ponieważ jak już wiadomo każdy pąk jest otwarty jedynie przez kilkanaście godzin. Niskie odmiany liliowców nadają się na przód rabaty ( np. Stella d’Oro, Yellow Lollipop ). Wyższe z kolei pięknie odnajdują się na romantycznych rabatach bylinowych, a w kompozycjach o naturalistycznym lub rustykalnym charakterze niezastąpione są gatunki: liliowiec rdzawy ( H. fulva ), cytrynowy ( H. citrina ), czy żółty ( H. flava ) oraz Middendorffa ( H. middendorffii ), które będą też niezwykłą ozdobą zbiorników wodnych. Również jako rośliny doniczkowe sprawdzą się niewysocy przedstawiciele rodzaju Hemerocallis. Jeśli nasze liliowce nadmiernie się rozrosną, warto je podzielić, czyli rozmnożyć wegetatywnie. Zabieg ten możemy przeprowadzić w dwóch terminach: jesienią lub wiosną.
Ciekawostki
Większość liliowców nie otwiera swoich kwiatów z samego rana ( poza pewnymi wyjątkami, do których należy odmiana Enchanted April ) ), odbywa się to dopiero później, pod wpływem słońca. Istnieją tzw. liliowce nocne. Są to te odmiany, których kwiaty otwierają się po południu i pozostają otwarte do wczesnych godzin porannych. Kwiaty rodzaju Hemerocallis są jadalne – można nimi dekorować ciasta i dodawać do sałatek. Istnieje tzw. „Seria 500”, do której należą odmiany dające w sezonie ponad 400 kwiatów na dorosłej, czyli przynajmniej trzyletniej, dobrze utrzymanej kępie. Wielbicielom liliowców należy polecić odwiedziny w arboretum w Wojsławicach. Znajduje się tam narodowa kolekcja tych zjawiskowych roślin, licząca około 2 tysiące odmian i gatunków.
